گیاهان دارویی(زرشك-زعفران-زنيان -زيتون-زيره سبز-زيره سياه-زيره‌كوهي)

زرشك
از پوست ريشه گونه‌هاي مختلف زرشك در درمان يبوست، التهاب كبد و التهاب دهان و گلو استفاده مي‌گردد.
موارد استعمال در طب سنتی: در طب گذشته از زرشک به عنوان اشتها آور و ضدالتهاب استفاده می نموده اند.

عوارض جانبی: از عوارض جانبی شایع آن می توان گیجی، خونریزی بینی، تهوع، اسهال، استفراغ و تحریک کلیوی را نام برد.
موارد احتیاط: از مصرف این دارو طی دوران حاملگی می بایست اجتناب کرد.

زعفراناز زعفران به عنوان ماده معطر و طعم‌دهنده استفاده مي‌شود. همچنين تازه آن به عنوان آرام بخش و ضد اسپاسم مورد مصرف دارد.
موارد استعمال در طب سنتی: در طب گذشته به عنوان شادی افزا، خواب آور، مدر، مسکن، کاهش دهنده اشتها، قادعده آور، افزایش دهنده قوه باء مورد استفاده قرار می گرفته است.
عوارض جانبی: مصرف زیاد زعفران باعث خونریزی، اسهال، تهوع و سرگیجه می شود. به علاوه مصرف آن به عنوان سقط دهنده، به مرگ منجر شده و مصرف بیش از حد آن نیز مخدر محسوب می شود.

زنجبيل
از زنجبيل در درمان بيماري حركت و سوءهاضمه استفاده مي‌شود. همچنين به‌عنوان ادويه‌اي مطبوع و اشتهاآور در صنايع غذايي مورد مصرف قرار مي‌گيرد.
موارد استعمال در طب سنتی: در طب گذشته زنجبیل در درمان استفراغ، سوءهاضمه و نفخ استفاده می شده است. همچنین آن را در کمک به افزایش حافظه موثر می دانسته اند.
عوارض جانبی: روغن فرار زنجبیل را فاقد اثرات تحریک کننده و حساسیت زا ذکر کرده اند ولی به هر حال احتمال بروز درماتیت در افراد بسیار حساس وجود دارد.
موارد احتیاط: مقادیر زیاد زنجبیل ممکن است با داروهای مصرفی بیماران قلبی، دیابتی و نیز داروهای ضدانعقادی تداخل ایجاد نماید. همچنین در دوره ای از حاملگی و شیردهی بهتر است از مصرف مقادیر بیش از مصرف رایج آن در رژیم غذایی پرهیز نمود.

زنيان
از زنيان به صورت خوراكي به‌عنوان ضدنفخ، ضدتهوع و خلط‌آور و به صورت موضعي در درمان دردهاي روماتيسمي استفاده مي‌گردد.
موارد استعمال در طب سنتی: در طب گذشته از زنیان به عنوان مدر، ضدنفخ و ضد کرم استفاده می کرده اند.

زيتون
برگ زيتون داراي اثر مدر بوده و براي كاهش فشارخون مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
موارد استعمال در طب سنتی: در طب گذشته بیشتر از روغن زیتون به عنوان ملین استفاده می نموده و آن را به خصوص برای معالجه دردهای عصبی توصیه می نموده اند ولی از مصرف برگ زیتون در منایع سنتی هیچگونه گزارشی مشاهده نمی شود.

زيره سبز
از زيره سبز در درمان نفخ و سوءهاضمه استفاده مي‌گردد علاوه بر آن داراي اثر مدر و زيادكننده شير مي‌باشد
موارد استعمال در طب سنتی: در طب گذشته زیره سبز را در درمان نفخ، سوءهاضمه موثر دانسته و برای آن اثر زیاد کننده شیر قایل بوده اند.

زيره سياه
زيره سياه داراي اثرات ضد نفخ، ضداسپاسم، ضد ميكروب و قابض بوده، در درمان اختلالات گوارشي به ويژه در قولنج نفخي كودكان و همچنين التهابات دستگاه تنفسي كاربرد دارد. مصرف عمده زيرسياه به‌عنوان عطر و طعم‌دهنده در صنايع غذايي مي‌باشد.
موارد استعمال در طب سنتی: در طب گذشته برای زیره سیاه خواص ضدنفخ، قابض، هضم کننده غذا، مدر و اشتها آور قایل بوده اند.
عوارض جانبی: مصرف مداوم و بی رویه آن موجبات پیدایش ناراحتی هایی در بدن شده و برای کبد و کلیه ها مضر است.

زيره‌كوهي
زيره‌كوهي داراي اثرات ضدنفخ و هضم‌كننده مي‌باشد و در درمان سوءهاضمه و نفخ كودكان به كار مي‌رود، همچنين در افزايش شيرمادران موثر است. از زيره كوهي به عنوان چاشني و ادويه استفاده مي‌شود.
موارد استعمال در طب سنتی: در طب سنتی زیره سیاه در اختلالات گوارشی به عنوان ضدنفخ، اشتهاآور، رفع دلپیچه، ضداسهال و قابض کاربرد داشته است. همچنین مصرف آن را در درمان آسم مفید دانسته اند. مصرف طولانی مدت زیره کوهی یا عرق آن به عنوان لاغرکننده توصیه می شده است.